در باره استرس و اضطراب
🌻 ترس ، استرس و اضطراب
✅ ترس ، استرس و اضطراب ، مفاهیمی هستند که برای همه ما آشنا هستند .
✅ هیچکس نیست که ادعا کند این مفاهیم را هیچگاه تجربه نکرده است.
✅ ترس ، حالتی ناخوشایند است که عامل ترس مشخص می باشد و یک محرک بیرونی وجود دارد و می توانیم علت ترس را شناسایی کنیم.
✅ ترس در عبور از خیابان کاملا منطقی می باشد . چرا که خطر تصادف با ماشین هایی که با سرعت بالا می روند وجود دارد.
✅ ترس ، همیشه شرط عقل و بازدارنده ما از آسیب ها می باشد.
✅ شجاعت های غیر معقول گاه نمادی از حماقت می باشند.
✅ استرس ، هر چیزی است که ؛ به نوعی آرامش روانی و جسمی ما را بر هم زده باشد.
✅ یک ضربه و ترومای فیزیکی و جسمی یا یک خبر و اتفاق پیش بینی نشده ، نمونه هایی از استرس ، می باشند .
✅ استرس ها ، معمولا گذرا و کسی که مهارت مدیریت استرس را بلد است ، از آن رها می شود .
✅ اما اضطراب ، یک نگرانی برای چیزی در آینده است که پاسخ واضحی برای علت آن وجود ندارد و عموما می شنویم که نمی دانم برای چی نگران هستم و دلشوره دارم .
✅ در استرس ، معمولا ، عامل تا حد زیادی روشن و واضح است.
✅ استرس های مزمن و کهنه شده که وضوح علت آن نامشخص می گردد ، عموما سازنده اضطراب ها می شوند .
🌻 خصوصیات افراد آرام و افراد مستعد اضطراب
🔵 ویژگی های تیپ شخصیتی B
✅ از استرس و اضطراب در امان تر هستند و شخصیت آرام تری دارند .
✅ آرامش بیشتری دارند.
✅ اغلب صبور و بردبارند.
✅ اهل رقابت با سایرین نیستند .
✅ عصبانیت ندارند یا کمتر است .
✅ کارها را به ترتیب اولویت انجام می دهند.
✅ گشاده رو و با نشاط هستند .
✅ با مسائل راحت تر کنار می آیند .
✅ از زندگی لذت بیشتری می برند .
✅ مصرف داروی آرام بخش ندارند یا کمتر است.
🔴 ویژگی های تیپ شخصیتی A
✅ مستعد استرس و اضطراب هستند و شخصیت اضطرابی دارند .
✅ معمولا لاغر اندام هستند.
✅ بیش از اندازه کار می کنند .
✅ اغلب عصبی و پرخاشگر هستند.
✅ اغلب بیقرارند .
✅ بیشتر اوقات چند کار را با هم انجام می دهند.
✅ اغلب شتابزده و با عجله عمل می کنند.
✅ بیش از حد به خود فشار می آورند.
✅ در معرض ناراحتی های جسمی و روانی اند.
✅ اغلب سردرد یا درد معده دارند .
✅ داروهای مسکن و آرام بخش زیاد می خورند.
✅ همیشه وسواس دارند که کارها مرتب و منظم انجام شود .
✅ سعی دارند که کارهای شان را در موعد مقرر انجام دهند .
🌻چگونگی تظاهر اضطراب
✅ معمولا اضطراب در مراحل اولیه طوری خود را نشان می دهد که افراد را به سردرگمی می اندازد .
✅ اکثر اوقات اضطراب خود را به شکل علائم جسمانی نشان می دهد .
✅ علائم جسمانی اضطراب معمولا به صورت اشکال در دمای اعضا بدن ، تپش قلب ، تنفس تند ، درد و سوزش معده و … خود را نشان می دهد .
✅ به علت جسمانی بودن علائم اضطراب ، افراد در مراحل اولیه ، به پزشکان متخصص داخلی ، قلب و … مراجعه می نمایند .
✅افراد مضطرب ، بخصوص افراد مبتلا به حملات پانیک ، تمام اقدامات پاراکلینیکی را انجام داده اند .
✅ اما در واقع ، اضطراب ، در اثر عدم تعادل در عملکرد سیستم اعصاب خودکار بدن می باشد.
✅ عمدتا ” سیستم سمپاتیک ، دچار افزایش عملکرد میشود.
✅ به همین دلیل ، یکی از اقدامات درمانی خوب در کاهش اضطراب ، فعال کردن سیستم عصبی پاراسمپاتیک می باشد.
✅ نکته مهم دیگر این است که ؛ تظاهرات اضطراب ، بخصوص حملات پانیک به صورت جسمانی ظاهر می شوند اما قدرت آسیب به جسم ما را ندارد.
🌻 علائم و نشانه های استرس
✅ استرس را میتوان واکنش های روانی ، جسمانی ، هیجانی و رفتاری انسان به هر تهدید یا فشار ادراک شده درونی یا محیطی دانست .
✅ انسان دارای چهار بعد جسمانی، بعد روانی، بعد اجتماعی و بعد معنوی می باشد و سلامت یا عدم سلامت، همینطور موفقیت یا عدم موفقیت انسان به این وابسته است که در این چهار بعد، انسان در چه وضع و حالی است .
✅ علائم و نشانه های جسمانی استرس ، به دو شکل خود را نشان می دهند ؛ علائم فیزیولوژیکی و علائم رفتاری
🔴 علائم و نشانه های فیزیولوژیکی استرس :
✅ تپش قلب
✅ تنگی نفس
✅ داغ شدن یا سرد شدن اندام ها
✅ خشکی دهان و گلو
✅ رنگ پریدگی
✅ حالت تهوع و استفراغ
✅ تکرر ادرار
✅ لرزش دست
✅ سردی کف دست و پاها
✅ انقباض و سفتی عضلات
✅ خستگی مفرط
✅ بی اشتهایی
✅ دردهای مزمن یا متغیر
✅ بی انرژی بودن
✅ اختلال در خواب….
🔴 علائم و نشانه های رفتاری استرس و اضطراب:
✅ بیقراری کردن
✅ بازی کردن با دست ها و پاها
✅ حرکات ریتمیک
✅ حرکات بی هدف
✅ بازی کردن با ابراز
✅ بهم خوردن تکلم
✅ افت بازدهی کار
✅ پرخوری
✅ اجتناب از موقعیت
🔴 علائم و نشانه های روانی استرس و اضطراب
✅ اضطراب
✅ افسردگی
✅ بی حوصله گی
✅ عصبانیت
✅ حساس شدن
✅ کاهش آستانه تحمل
✅ فقدان نشاط و شادابی
✅ کاهش تمرکز
✅ اختلال در حافظه
✅ نارضایتی از خود ، محیط و دیگران
✅ پرخاشگری
✅ بدبینی
✅ احساس شکست
✅ احساس ناتوانی
✅ احساس ناامیدی
🔴 علائم و نشانه های اجتماعی استرس و اضطراب
✅ کاهش روابط اجتماعی
✅ ناسازگاری در روابط اجتماعی
✅ از دست دادن موقعیت اجتماعی
✅ از دست دادن کار
✅ اجتناب از موقعیت های اجتماعی
✅ رها کردن فعالیت های تفریحی گروهی
✅ عدم شرکت در مجالس و میهمانی ها
🔴 علائم و نشانه های معنوی استرس و اضطراب
✅ کاهش علائق معنوی
✅ تعارض با هستی خود
✅ تعارض با معنای زندگی
✅ کاهش فعالیت های خلاقانه
✅ تعارض با باورهای انسانی
✳️ پانیک ، در واقع بروزاضطراب آنی و در حد بسیار بالای مکرر با تناوب زمانی می باشد .
✳️ مشخصه اصلی اختلال پانیک، وقوع خود به خود و غیره منتظره حملات پانیک است که شامل حملات و دوره های مجزای ترس شدید هستند.
✳️ فراوانی بروز حملات ، از چند نوبت در روز تا صرفا تعداد انگشت شماری حمله در یک سال فرق می کند.
✳️ نخستین حمله پانیک ، اغلب کاملاً خود به خود است. اما گاه حمله های پانیک به دنبال آشفتگی، فعالیت بدنی، فعالیت جنسی یا آسیب هیجانی متوسطی روی می دهند.
✳️ وقتی حمله پانیک آغاز می شود، علایمش در عرض ده دقیقه به سرعت تشدید می شود.
✳️ علایم روانی ، عمده این بیماری عبارتند از ؛ ترس مفرط و احساس قریب الوقوع بودن مرگ و نابودی.
✳️ بیمار ، غالباً نمی تواند علت ترس خود را بیان کند.
✳️ ممکن است دچار اغتشاش شعور شود و در تمرکز اشکال پیدا کند.
✳️ برخی نشانه های جسمی حمله پانیک عبارت است از افزایش ضربان قلب ، احساس تپش قلب ، تنگی نفس و تعریق.
✳️ بیمار ، اغلب می کوشد محلی را که در آن قرارگرفته است ترک کند تا از کسی کمک بگیرد.
✳️ حمله ، عموماً بیست دقیقه و ندرتاً بیش از یک ساعت طول می کشد.
✳️ علایم حمله پانیک ، ممکن است سریع یا به تدریج برطرف شود.
✳️ گاه بیمار در فاصله حملات از ترس اینکه حمله دیگری به سراغش بیاید ، دچار اضطراب انتظار می گردد.
✳️ نگرانی جسمی از مرگ به دلیل مشکل قلبی یا تنفسی ممکن است کانون اصلی توجه بیمار در حین حلمه پانیک باشد.
✳️ گاه بیمار فکر می کند تپش قلب و درد قفسه سینه اش نشانه آن است که دارد می میرد.
✳️ حدود ۲۰% از بیماران در حین حمله دچار حلمه های سنکوپ می شوند.
✳️ این بیماران ، افراد جوان ۲۰ تا ۳۰ ساله هستند که به بخش اورزانس مراجعه می کنند و با اینکه از نظر جسمی سالم اند، اصرار می کنند که دچار حمله قلبی شده اند و دارند می میرند.
✳️ اختلال پانیک ، اغلب با آگورافوبیا (گذرهراسی) همراه است.
✳️ در آگورافوبیا ، بیمار از هر موقعیتی که در آن دست یابی به کمک مشکل باشد، سرسختانه اجتناب می کند.
✳️ آنها دوست دارند در اماکنی مثل خیابان های شلوغ، مغازه های پرازدحام، فضاهای سربسته (مانند زیرپل و آسانسور) و وسایل نقلیه در بسته (مانند مترو، اتوبوس یا هواپیما) یکی از دوستان یا اعضای خانواده همراهیشان کنند.
✳️ حمله پانیک حداقل با چهار علامت از نشانههای زیر همراه است :
۱-ترس از تنهایی
۲-ترس از، ازدست دادن کنترل در مکان های عمومی مثلا زمین خوردن در محل کار یا مدرسه و دانشگاه
۳-ترس از مکانهایی که خروج از آنها شاید دشوار باشد
۴-خانه نشین شدن برای مدت طولانی
۵-احساس جدایی و بیگانگی با دیگران
۶-احساس بیچارگی
۷-وابستگی به دیگران
۸-احساس غیرطبیعی بودن اندام بدن
۹-احساس غیر طبیعی بودن محیط
۱۰- پریشانی و اضطراب ناگهانی
۱۱- رفتار و مزاج غیر عادی ، سراسیمگی ، لرزش و تکان های ناگهانی
✳️ دیگر علائمی که ممکن است رخ دهد :
۱-سرگیجه ، حالتی شبیه غش کردن
۲-تعرق بیش از اندازه
۳-سرخ شدن پوست
۴-اختلال در تنفس و احساس شدید تنگی نفس و احساس خفگی در گلو ( مثل اینکه کسی گویش را گرفته و برای خفه شدن فشار می دهد )
۵-احساس درد در قفسه سینه
۶-تپش قلب
۷-حالت تهوع و استفراغ
۸- کرخت شدن
۹- ناراحتی معده
۱۰- افکار مغشوش و آشفته
۱۱- ترس از دیوانه شدن
۱۲- ترس از مرگ قریب الوقوع
✳️ علاوه بر این نشانهها احساسهایی نیز بیمار را همراهی میکنند.
✳️ احساس دیوانگی ، از دست دادن کنترل و یا نزدیکی مرگ ، از جمله احساسهای شایع بیماران است.
✳️ در کنار اینها ، احساس غیر واقعی بودن محیط اطراف و یا جدا شدن از جسم هم میتواند در طول یک حمله پانیک اتفاق بیفتد.
✳️ شایعترین سن ابتلا به حملات پانیک ، بین ۲۰ تا ۳۰ سالگی است .
✳️ در برخورد با این موارد ، یک بررسی جدی لازم است.
✳️ وجود اضطراب و بخصوص حملات پانیک ، در ست مثل این است که عضوی از بدن به درد آمده و احتیاج به کمک و درمان دارد .
✳️ آیا اگر پای شما پیچ بخورد و درد را در آن احساس کنید ، چگونه با آن برخورد می نمایید؟
✳️ در راه رفتن دچار مشکل می شوید و از محل کار خود استعلاجی می گیرید و به پزشک مراجعه می کنید و پیگیری می نمایید . رادیوگرافی ، باند کشی و مسکن و استراحت اولین قدمهایی است که برمی دارید.
✳️ در برخورد با اضطراب، اینگونه عمل نمی شود . با یک درد کنار می آید و دردی مزمن را در خود کهنه درد می نماید ، مثل تحمل یک سردرد مزمن که تمرکز و عملکرد صحیح و بازدهی فرد را می گیرد .
✳️ در برخورد با اضطراب، در همان زمان درک آن لازم است مراجعه به پزشک و روانشناس صورت گیرد .
✳️ متاسفانه با اطلاعات موجود از طریق جستجوهای اینترنتی و کانالهای تلگرامی و تجربه های شخصی و… افراد این قدم اساسی ( مراجعه به درمانگر حرفه ای ) را برنمی دارند .
✳️ خود درمانی هایی انجام می شود ، که درمان ریشه ای صحیح را در پی ندارد و درست مثل پاک کردن صورت مسئله است.
✳️ اضطراب و بخصوص حملات پانیک، ناشی از آزردگی ضمیر ناخودآگاه ما می باشد و زبان ناخودآگاه ، زبان سخت و گنگی است .
✳️ ما آدمها و دیگر آدمهایی که با آنها در ارتباط هستیم، یک بخش آشکار ، یک بخش مخفی و یک بخش کور داریم .
✳️ اضطراب های ما و بخصوص حملات پانیک، بیشتر به علت بخش مخفی و کور وجود ماست .
✳️ در برخورد با اضطراب، همانطور که گفته شد ؛ مراجعه به درمانگر یک ضرورت است .
✳️ دلیل ضرورت را آن دانستیم که ؛ دلایل اضطراب لازم است شناخته و بررسی شود .
✳️ اضطراب ، موجب بدخوابی و بی خوابی ، بهم ریختن اشتها و کاهش تمرکز و … می شود . علت آنها جز بهم ریختگی افکار نیست .
✳️ این بهم ریختگی افکار ، لازم است واکاوی شود . اما چیزی که شاهدیم؛ توصیه دیگران برای مصرف یک قرص و دارویی است که خودش به توصیه پزشکی مصرف کرده و آرام شده یا خودش با توصیه دیگری مصرف کرده و…
✳️ اگر هم پاسخی دریافت شده ، در واقع یک درمان علامتی بوده یعنی عامل اصلی اضطراب همچنان مثل آتش زیر خاکستر باقی است و در شرایط مساعد کننده خود را در وضعیت آزارنده تری نشان می دهد .
✳️ در برخورد با اضطراب و بخصوص پانیک، علاوه بر واکاوی دلایل ایجاد کننده اضطراب ، لازم است راههای آرام سازی خود هم آموخته شود .
✳️ در برخورد اولیه با اضطراب و پانیک ، در صورتیکه علائم و نشانه ها شدید باشد و بخصوص در خواب تداخل ایجاد کرده باشد ، دارو درمانی ، ضرورت دارد .
✳️ انتخاب دارو با توجه به شرح حال و شکل علائم و سن بیمار ، متفاوت است.
✳️ از آنجایی که این نوشته ، خودش باعث ترویج خود درمانی نشود از ذکر دسته دارویی و نام داروها پرهیز می شود .
✳️ شکل اضطراب و پانیک و شرایط بیمار ، تعیین کننده نوع دارو و مدت زمان مصرف دارو می باشد.
✳️ مهمترین نکته ای که در تشخیص و درمان اضطراب و پانیک ، اهمیت دارد ؛ دقت عمل در تشخیص افتراقی بیماری هایی می باشد که علائم و نشانه هایی مشابه دارند .
✳️ برای رد کردن این تشخیص افتراقی ها ، شم پزشک و انجام آزمایشات لازم ، کمک کننده است .
✳️ گاهی علاوه بر داروهای ضد اضطراب ، از دسته داروهای دیگری هم استفاده می نماییم.
✳️ دسته دارویی که علاوه بر داروهای ضد اضطراب استفاده می نماییم ، گاهی ، بعد از قطع داروهای ضد اضطراب ، تا مدتی ادامه می یابد.
✳️ علاوه بر درمان دارویی ، مهمترین نکته ، بررسی علل ایجاد کننده اضطراب و آموزش مهارت های لازم ، بخصوص مدیریت استرس و مهارت های جنبی می باشد .
✳️ انجام جلسات مشاوره و روان درمانی و هیپنوتیزم درمانی ، آموزش روش های ریلکسیشن مثل مراقبه و مدی تیشن ، جکوپسون و خود هیپنوتیزم ، روشهای مهم و اساسی درمان استرس ، اضطراب و پانیک می باشند .