سازگاری اجتماعی

سازگاری اجتماعی

انسان موجودی اجتماعی است و برای زیستن از همان ابتدای زندگی ناگزیر به همکاری با همنوعان خود می باشد، چرا که نیازهای بشری موجب می گردد که فرد با کمک و همیاری دیگران موانع و مشکلات را از پیش پای خود بردارد و روز به روز زندگی را به سمت کمال پیش ببرد. در واقع اجتماعی بودن، در متن خلقت و آفرینش انسان پی ریزی شده است. انسان در اجتماع زاده می شود و باید در اجتماع زندگی کند و در مراحل رشد و تکامل خود نحوه تعامل با محیط اجتماعی خود را یاد بگیرد تا بتواند به سازگاری مطلوب نایل آید. شخص در بسیاری از شئون اجتماعی خود، با سایر افراد جامعه در رابطه و فعل و انفعال مداوم قرار دارد و باید برای ادامه حیات و تأمین حوائج خود به زندگی گروهی تن در دهد و با دیگران برای رسیدن به هدفهای مشترک تشریک مساعی کند .

در واقع می توان گفت که ؛

(۱) انسان به تنهایی نمی تواند نیازهای خویش را فراهم کند.

(۲) خطراتی که انسان را تهدید می کند موجب می گردد که فرد به دیگران پناه ببرد . درنتیجه در اجتماع، فرد رفتار و اعمال خود را نسبت به دیگران و در ارتباط با آنان تنظیم می کند. ولی حتی در حالت تنهایی، نیز فرد رفتار و اعمال خود را با معیار قضاوت دیگران می سنجد و ارزیابی می کند .

سازگاری اجتماعی بر این ضرورت متکی است، که نیازها و خواسته های فرد با منافع و خواسته های گروهی که در آن زندگی می کند هماهنگ و متعادل شود و تا حد امکان از برخورد و اصطکاک مستقیم و شدید با منافع و ضوابط گروهی جلوگیری به عمل آید . سازگاری اجتماعی ، که یکی از ابعاد شناخت اجتماعی است، در روان شناسی، سازگاری فرآیندی کم و بیش آگاهانه است که بر پایه آن موجود با محیط اجتماعی، طبیعی و یا فرهنگی انطباق می یابد. این انطباق، مستلزم آن است که تغییراتی در رفتار شخص پدید آید، تا به توافق و ایجاد روابطی هماهنگ با آن محیط نایل شود .

در جامعه شناسی ، نیز این اصطلاح تا حدودی مبهم و دو پهلو است. سازگاری اجتماعی می تواند به فرآیندی اطلاق شود که بر پایه آن روابط اجتماعی هماهنگ شده و از این هماهنگی، حیات گروهی منتفع شود. در عین حال، سازگاری اجتماعی می تواند به معنای همسازی یک جزء (افراد یا گروهها) با محیط باشد که بر آن اثر می گذارد. در این معنی، سازگاری با مفاهیمی چون انطباق و همنوایی نزدیک می شود . از طرف دیگر، سازگاری انقیاد در برابر مجموعه ارزش، و هنجارهای رفتاری است که در محیطی غالب به نظر می رسند .

سازگاری اجتماعی ، عبارت است از ساز و کارهایی که توسط آن ، فرد توانایی الحاق به یک گروه را پیدا می کند. همچنین بروز تغییراتی در فرد است و این تغییرات مستلزم یکپارچگی در گروه است. بنابراین سازگاری اجتماعی علت مکانیزمهایی است که توسط آن گروه یک عضو جدید را می پذیرد .

واتیزمن ، سازگاری اجتماعی را انعکاسی از تعامل انسان با افراد دیگر، رضایت از نقش های خود و نحوه عملکرد در نقش ها می داند که به احتمال زیاد تحت تاثیر شخصیت قبلی، فرهنگ و روابط خانوادگی قرار دارد .

در فرهنگ لغت علوم رفتاری شعاری نژاد ، از واژه سازگاری اجتماعی تعاریف زیر ارائه شده است:

۱- عملی را گویند که شخص بوسیله آن می کوشد علی رغم تغییرات و تحولاتی که در اوضاع محیط اجتماعی پیدا می شود، شرایط زندگی بهتر، اطمینان خاطر، آسایش، مقام اجتماعی، وسایل راحتی و ارضای امیال را برای خود تامین کند.

۲- آن نوع واکنش هایی است که شخص برای رعایت مقررات محیط اجتماعی از خود نشان می دهد و آنها را به علت هماهنگی شان با معیارهای اجتماعی و پذیرفته شدنشان از طرف افراد، اساس رفتار خود قرار می دهد.

۳- تغییراتی که باید در رفتار فرد پیدا شوند، تا با محیط زندگی خود هماهنگ و دمساز شود.

در فرهنگ جامع روان شناختی – روان پزشکی پور افکاری ، نیز سازگاری اجتماعی اینگونه تعریف گردیده است: « سازگاری اجتماعی عبارت است از سازگاری شخص با محیط اجتماعی خود که ممکن است با تغییر دادن خود با محیط بدست آید» .

سازگاری اجتماعی ، را می توان به معنی انطباق متوالی با تغییرات و ایجاد ارتباط بین خود و محیط به نحوی که حداکثر خویشتن سازی را به دنبال داشته باشد تعریف کرد. بنابراین سازگاری، به مفهوم هم رنگ شدن نیست، بلکه شناخت این حقیقت است که فرد باید هدفهای خود را با توجه به چارچوب های اجتماعی ، فرهنگی تعقیب کند .

گوداشتاین و لانیون ، سازگاری اجتماعی را فرآیند پیوسته ای می دانند که در آن تجربیات یادگیری اجتماعی شخص باعث ایجاد نیازهای روانی می گردد و نیز امکان کسب توانایی و مهارتهایی را فراهم می سازد که از آن طریق می توان به ارضاء آن نیازها پرداخت.

در روانشناسی ، می توان سازگاری اجتماعی مطلوب را در افرادی که در ابعاد شخصیتی ، از سلامت شخصیت برخودارند و در نتیجه ، سلامت روان خوبی دارند و هوش هیجانی مناسبی را دارا هستند می توان مشاهده نمود . بر عکس ، عمدتاً اختلال در سازگاری های بین فردی ، خانوادگی ، اجتماعی ، شغلی ، تیمی ، فرهنگی و … همه دال بر عدم سلامت فرد می باشد و نشان دهنده اختلال در سیستم عملکردی فرد می باشد و نیازمند کمک از درمانگر می باشد .

………………………………………… ………………………………………… ……………..

For counseling, psychotherapy and hypnotherapy or self-hypnosis training

By Dr. Saadatullah Rouhani

Call with the following numbers:

  • Our contact numbers (Mashhad):
  • ۳۶۰۶۰۸۶۹
  • ۳۶۰۸۷۳۱۵
  • ۰۹۱۵۳۱۴۸۰۰۵
  • ۰۹۱۵۰۰۱۸۰۰۵
  • Address of our Telegram channel:
  • @ravanshenasiebehroozi
  • Our website address:
  • www.hypnosrohani.ir
  • Our address on Instagram:
  • dr. saadatallahrohan